Asosiy kontent
Meyoz haqida takrorlash
Asosiy atamalar
Atama | Taʼrif |
---|---|
Gameta | Jinsiy hujayra (odamlarda: erkaklarda spermatozoid, ayollarda tuxum hujayra) |
Meyoz | Gametalar (jinsiy hujayralar) hosil boʻlishiga olib keluvchi ikki bosqichli hujayra boʻlinishi |
Krossingover | Gomologik xromosomalar oʻz qismlarini almashtiradigan jarayon |
Interfaza | Hujayra siklining hujayra oʻsadigan va DNK nusxasi hosil boʻladigan bosqichi |
Gomologik xromosomalar | Ota va onadan bittadan olingan, shakli va oʻlchami jihatidan bir xil boʻlgan xromosomalar juftligi |
Qiz xromatidalar | Ikkilangan xromosomaning pallalari |
Diploid (2n) | Bir juft gomologik xromosomalar guruhi tutgan hujayra |
Gaploid (n) | Faqat bir guruh genlar toʻplamiga ega boʻlgan hujayra |
Meyoz
Meyozning vazifasi gametalar yoki jinsiy hujayralar hosil qilishdir. Meyoz jarayonida toʻrtta qiz hujayra hosil boʻlib, ular gaploid boʻladi (ona hujayra xromosomalarining yarmiga teng xromosoma tutadi).
Meyoz bosqichlari
Meyozda boʻlinish ikkita alohida boʻlinishni oʻz ichiga oladi. Yaʼni bitta boshlangʻich hujayradan toʻrtta gameta (ayollarda tuxum hujayra, erkaklarda spermatozoid) hosil boʻladi. Har bir boʻlinish davrida hujayralar toʻrtta bosqichdan oʻtadi: profaza, metafaza, anafaza va telofaza.
Meyoz I ga kirishdan oldin hujayra interfazadan oʻtishi kerak. U mitozdan oldin kuzatiladigan interfaza kabi boʻladi. G , S va G fazalarda hujayra oʻsadi va boʻlinishga tayyorlanadi.
Meyoz I
Meyoz I hujayra boʻlinishining birinchi bosqichi boʻlib, uning asosiy vazifasi gomologik juftliklarni bir-biridan ajratishdir.
Meyoz II
Meyoz II hujayra boʻlinishining ikkinchi bosqichi boʻlib, uning vazifasi qiz xromatidalarni bir-biridan ajratishdir.
Umumiy xatolar va notoʻgʻri tushunchalar
- Interfaza meyozning bir qismi emas. Meyoz boshlanishidan oldin hujayrada interfaza kechishi zarur boʻlsa-da, texnik jihatdan u meyozning bir qismi emas.
- Krossingover faqat profaza I da kuzatiladi. Gomologik xromosomalar orasida paydo boʻladigan vaqtinchalik tuzilma faqat profaza I da kuzatiladi. Faqat shu bosqichdagina gomologik hujayralarning oʻxshash segmentlaridagi DNKni almashtirish imkoni mavjud.
- Meyoz barcha hujayralarda kechmaydi. Meyoz faqat reproduktiv hujayralarda kuzatiladi, chunki undan maqsad urugʻlanish jarayonida ishlatiladigan gaploid hujayralarni hosil qilishdir.
- Meyoz jarayoni muhim boʻlsa-da, u jinsiy koʻpayish degani emas. Meyoz jinsiy koʻpayish uchun muhim, chunki uning natijasida gametalar (tuxum hujayra va spermatozoid) hosil boʻladi. Lekin jinsiy koʻpayish meyoz tarkibiga kirmaydigan urugʻlanish jarayonini (gametalar qoʻshilishini) ham oʻz ichiga oladi.
Muhokamaga qoʻshilmoqchimisiz?
Hozircha izohlar yoʻq.