If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Agar veb-filtrlardan foydalanayotgan boʻlsangiz *.kastatic.org va *.kasandbox.org domenlariga ruxsat berilganligini tekshirib koʻring.

Asosiy kontent

Kimyo

Course: Kimyo > Unit 13

Lesson 1: Kislotalar, asoslar va pH
Tabiiy fanlar
Kimyo
Kislota va asoslar
Kislotalar, asoslar va pH
© 2023 Khan AcademyFoydalanish shartlariMaxfiylik siyosatiCookie Notice

pH, pOH va pH koʻrsatkich

Google sinfxona
pH, pOH va pH koʻrsatkich taʼrifi. Kuchli kislota yoki asos eritmasining pH qiymatini hisoblash. Eritmaning pH miqdori va kislota kuchi orasidagi bogʻliqlik. 

Asosiy tushunchalar

  • Quyidagi tenglamalar yordamida open bracket, start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript, close bracket va start text, p, H, end text orasidagi bogʻliklarni hosil qilamiz va ularni bir-biriga oʻtkaza olamiz:
pH=−log⁡[H+][H+]=10−pH\begin{aligned}\text{pH}&=-\log[\text{H}^+]\\ \\ [\text H^+]&=10^{-\text{pH}}\end{aligned}
  • Quyidagi tenglamalar yordamida open bracket, start text, O, H, end text, start superscript, minus, end superscript, close bracket va start text, p, O, H, end text orasidagi bogʻliklarni hosil qilamiz va ularni bir-biriga oʻtkaza olamiz:
pOH=−log⁡[OH−][OH−]=10−pOH\begin{aligned}\text{pOH}&=-\log[\text{OH}^-]\\ \\ [\text {OH}^-]&=10^{-\text{pOH}}\end{aligned}
  • Har qanday suvli eritma uchun 25, degrees, start text, C, end text da:
start text, p, H, end text, plus, start text, p, O, H, end text, equals, 14.
  • open bracket, start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript, close bracket konsentratsiyasi har 10 marta oshganida start text, p, H, end text qiymati 1 birlikka kamayadi va aksincha.
  • Kislota kuchi va konsentratsiyasi open bracket, start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript, close bracket va start text, p, H, end text qiymatini belgilaydi.

Kirish

Suvli eritmada start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript, left parenthesis, s, point, e, right parenthesis konsentratsiyasini oshiradigan har qanday modda kislota, start text, O, H, end text, start superscript, minus, end superscript, left parenthesis, s, point, e, right parenthesis konsentratsiyasini oshiradigan modda esa asos hisoblanadi. Odatda eritmada ushbu ionlarning konsentratisiyasi juda kichik boʻlishi va keng oraliqda oʻzgarishi mumkin.
Pushti va koʻk-binafsha rangli gortenziyalar.
Gortenziya gulining rangi tuproqning pH qiymatiga qarab keng oʻzgarishi mumkin. Moviy gullar odatda pH qiymati 6 dan kichik boʻlgan kislotali tuproqda, pushti gullar esa pH qiymati 6 dan yuqori boʻlgan tuproqda oʻsadi. Surat WIkimedia Commonsʼdan olindi, CC BY 2.0
Misol uchun, 25, degrees, start text, C, end text da turgan toza suvda start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript va start text, O, H, end text, start superscript, minus, end superscript ning konsentratsiyasi 1, start text, comma, end text, 0, times, 10, start superscript, minus, 7, end superscript, start text, space, M, end text boʻladi. Taqqoslash uchun: meʼda shirasida start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript ning konsentratsiyasi ~1, start text, comma, end text, 0, times, 10, start superscript, minus, 1, end superscript, start text, M, end text gacha boʻlishi mumkin. Demak, meʼda shirasida open bracket, start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript, close bracket ning konsentratsiyasi toza suvnikidan 6 birlikka koʻp ekan.
Hisob-kitobga noqulay boʻlgan bunday raqamlar bilan ishlamaslik uchun olimlar konsentratsiyalarni start text, p, H, end text va start text, p, O, H, end text qiymatlariga aylantirishgan. start text, p, H, end text va start text, p, O, H, end text taʼriflarini koʻrib chiqamiz.

start text, p, H, end text va start text, p, O, H, end text ning taʼrifi

open bracket, start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript, close bracket va start text, p, H, end text ning bogʻliqligi

Suvli eritmaning start text, p, H, end text qiymati quyidagi tenglamalar yordamida open bracket, start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript, close bracket konsentratsiyasidan topiladi:
start text, p, H, end text, equals, minus, log, open bracket, start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript, close bracket, start text, left parenthesis, 1, a, space, t, e, n, g, l, a, m, a, right parenthesis, end text
Kichik start text, p, end text harfi `, `, minus, start text, l, o, g, end text, start subscript, 10, end subscript, " ni ifodalaydi. Odatda 10 asosini qisqartirishadi va yozishmaydi.
Misol uchun, eritmada open bracket, start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript, close bracket, equals, 1, times, 10, start superscript, minus, 5, end superscript, start text, space, M, end text boʻlsa, eritmaning start text, p, H, end text qiymatini 1a tenglama yordamida topamiz:
start text, p, H, end text, equals, minus, log, left parenthesis, 1, times, 10, start superscript, minus, 5, end superscript, right parenthesis, equals, 5, start text, comma, end text, 0
Eritmaning start text, p, H, end text qiymati orqali open bracket, start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript, close bracket ni ham topishimiz mumkin:
open bracket, start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript, close bracket, equals, 10, start superscript, minus, start text, p, H, end text, end superscript, start text, left parenthesis, 1, b, space, t, e, n, g, l, a, m, a, right parenthesis, end text

open bracket, start text, O, H, end text, start superscript, minus, end superscript, close bracket va start text, p, O, H, end text ning bogʻliqligi

Suvli eritmaning start text, p, O, H, end text qiymati ham open bracket, start text, O, H, end text, start superscript, minus, end superscript, close bracket orqali topiladi:
start text, p, O, H, end text, equals, minus, log, open bracket, start text, O, H, end text, start superscript, minus, end superscript, close bracket, space, start text, left parenthesis, 2, a, space, t, e, n, g, l, a, m, a, right parenthesis, end text
Misol uchun, open bracket, start text, O, H, end text, start superscript, minus, end superscript, close bracket, equals, 1, times, 10, start superscript, minus, 12, end superscript, start text, space, M, end text boʻlgan eritma bor, eritmaning start text, p, O, H, end text qiymatini 2a tenglama yordamida aniqlaymiz:
start text, p, O, H, end text, equals, minus, log, left parenthesis, 1, times, 10, start superscript, minus, 12, end superscript, right parenthesis, equals, 12, start text, comma, end text, 0
Eritmaning start text, p, O, H, end text qiymati berilganda open bracket, start text, O, H, end text, start superscript, minus, end superscript, close bracket ni ham topishimiz mumkin:
10, start superscript, minus, start text, p, O, H, end text, end superscript, equals, open bracket, start text, O, H, end text, start superscript, minus, end superscript, close bracket, start text, left parenthesis, 2, b, space, t, e, n, g, l, a, m, a, right parenthesis, end text

start text, p, H, end text va start text, p, O, H, end text ning bogʻliqligi

start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript va start text, O, H, end text, start superscript, minus, end superscript ning muvozanatdagi konsentratsiyalariga asoslanib 25, degrees, start text, C, end text da har qanday suvli eritma uchun quyidagi tenglama oʻrinli deyish mumkin:
start text, p, H, end text, plus, start text, p, O, H, end text, equals, 14, space, space, start text, left parenthesis, 3, space, t, e, n, g, l, a, m, a, right parenthesis, end text
Ushbu tenglama pH va pOH qiymatlarini oʻzaro almashtirishda foydalanilishi mumkin. 1a/b tenglamalar va 2a/b tenglamalar yordamida start text, p, O, H, end text va/yoki start text, p, H, end text ni open bracket, start text, O, H, end text, start superscript, minus, end superscript, close bracket va open bracket, start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript, close bracket bilan bogʻlashimiz mumkin. Ushbu tenglamaning kelib chiqishini bilish uchun suvning ionlanishi haqidagi maqolani koʻrib chiqing.

1-misol: kuchli asos eritmasining start text, p, H, end text qiymatini aniqlash

1, start text, comma, end text, 0, start text, space, m, m, o, l, end text start text, N, a, O, H, end text dan foydalanib, 25, degrees, start text, C, end text da 1, start text, comma, end text, 0, start text, space, l, end text eritma tayyorlasak, ushbu eritmaning pH qiymati qanday boʻladi?
start text, N, a, O, H, end text eritmasining start text, p, H, end text qiymatini open bracket, start text, O, H, end text, start superscript, minus, end superscript, close bracket, start text, p, H, end text va start text, p, O, H, end text ning oʻzaro bogʻliqliklari asosida topamiz. Bosqichma-bosqich hisoblashni boshlaymiz.

1-bosqich. start text, N, a, O, H, end text ning molyar konsentratsiyasini hisoblash

Molyar konsentratsiya erigan moddaning 1 litr eritmadagi mollar soniga teng:
start text, M, o, l, y, a, r, space, k, o, n, s, e, n, t, r, a, t, s, i, y, a, end text, equals, start fraction, start text, e, r, i, g, a, n, space, m, o, d, d, a, n, i, n, g, space, m, o, l, i, end text, divided by, start text, e, r, i, t, m, a, n, i, n, g, space, h, a, j, m, i, space, left parenthesis, l, right parenthesis, end text, end fraction
start text, N, a, O, H, end text ning molyar konsentratsiyasini hisoblashda bizga maʼlum boʻlgan qiymatlar: start text, N, a, O, H, end text ning moli va eritmaning hajmidan foydalanishimiz mumkin:
[NaOH]=1,0 mmol NaOH1,0 l=1,0×10−3 mol NaOH1,0 l=1,0×10−3 M NaOH\begin{aligned}\text{[NaOH]}&=\dfrac{1\text{,}0\text{ mmol NaOH}}{1\text{,}0\text{ $l$}}\\ \\ &=\dfrac{1\text{,}0\times10^{-3}\text{ mol NaOH}}{1\text{,}0\text{ $l$}}\\ \\ &=1\text{,}0\times10^{-3}\text{ M NaOH}\end{aligned}
start text, N, a, O, H, end text ning molyar konsentratsiyasi 1, start text, comma, end text, 0, times, 10, start superscript, minus, 3, end superscript, start text, space, M, end text.

2-bosqich: start text, N, a, O, H, end text ning dissotsilanishiga asosan open bracket, start text, O, H, end text, start superscript, minus, end superscript, close bracket ni hisoblash

start text, N, a, O, H, end text kuchli asos boʻlgani sababli suvli eritmada ionlarga toʻliq ajraladi:
start text, N, a, O, H, end text, left parenthesis, s, point, e, right parenthesis, right arrow, start text, N, a, end text, start superscript, plus, end superscript, left parenthesis, s, point, e, right parenthesis, plus, start text, O, H, end text, start superscript, minus, end superscript, left parenthesis, s, point, e, right parenthesis
Ushbu tenglamadan koʻrinib turibdiki, start text, N, a, O, H, end text ning har bir moli eritmada bir mol start text, O, H, end text, start superscript, minus, end superscript hosil qilyapti. Demak, open bracket, start text, N, a, O, H, end text, close bracket va open bracket, start text, O, H, end text, start superscript, minus, end superscript, close bracket orasida quyidagicha bogʻliqlik bor:
open bracket, start text, N, a, O, H, end text, close bracket, equals, open bracket, start text, O, H, end text, start superscript, minus, end superscript, close bracket, equals, 1, start text, comma, end text, 0, times, 10, start superscript, minus, 3, end superscript, start text, space, M, end text

3-bosqich: 2a tenglama yordamida open bracket, start text, O, H, end text, start superscript, minus, end superscript, close bracket dan start text, p, O, H, end text qiymatini hisoblash

start text, O, H, end text, start superscript, minus, end superscript ning konsentratsiyasini bilgan holda 2a tenglama yordamida pOH qiymatini hisoblashimiz mumkin:
pOH=−log⁡[OH−]=−log⁡(1,0×10−3)=3,00\begin{aligned}\text{pOH}&=-\log[\text{OH}^-]\\ \\ &=-\log(1\text{,}0\times10^{-3})\\ \\ &=3\text{,}00\end{aligned}
Eritmamizning start text, p, O, H, end text qiymati 3, start text, comma, end text, 00.

4-bosqich: 3 tenglama yordamida start text, p, O, H, end text dan start text, p, H, end text ni hisoblash

3 tenglama yordamida start text, p, O, H, end text dan start text, p, H, end text ni hisoblashimiz mumkin. Nomaʼlum start text, p, H, end text ni topish uchun formulani oʻzgartiramiz:
start text, p, H, end text, equals, 14, minus, start text, p, O, H, end text
start text, p, H, end text qiymatini topish uchun 3-bosqich da topilgan start text, p, O, H, end text qiymatini ayiramiz:
start text, p, H, end text, equals, 14, minus, 3, start text, comma, end text, 00, equals, 11, start text, comma, end text, 00
Demak, start text, N, a, O, H, end text eritmamizning start text, p, H, end text qiymati 11, start text, comma, end text, 00.

start text, p, H, end text koʻrsatkich: kislotali, asosli va neytral eritmalar

open bracket, start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript, close bracket ni start text, p, H, end text ga oʻtkazish eritmaning nisbiy kislotaliligi yoki asosliligini oʻlchashni qulaylashtiradi. start text, p, H, end text shkalasi bizga turli moddalarni start text, p, H, end text koʻrsatkichi boʻyicha osongina tartiblash imkonini beradi.
start text, p, H, end text koʻsatkich manfiy logorifmik koʻrsatkichdir. Logorifm qismi shuni koʻrsatadiki, start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript ning konsentratsiyasi har 10 marta oʻzgarganda start text, p, H, end text qiymati 1 birlikka oʻzgaradi. Logorifm oldidagi manfiy ishora esa start text, p, H, end text va open bracket, start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript, close bracket orasida teskari munosabat borligini koʻrsatadi, yaʼni start text, p, H, end text ortganda open bracket, start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript, close bracket kamayadi va aksincha.
Quyidagi rasmda baʼzi maishiy moddalar uchun start text, p, H, end text shkalasidagi start text, p, H, end text qiymati koʻrsatilgan. Bu start text, p, H, end text qiymatlari 25, degrees, start text, C, end text dagi eritmalar uchun keltirilgan. Eʼtibor bering, manfiy qiymatli start text, p, H, end text koʻrsatkich ham boʻlishi mumkin.
pH koʻrsatkich -1 dan 14 gacha boʻladi.
pH koʻrsatkich. Kislotali eritmalarning pH qiymati 7 dan kichik, asosli eritmalarniki esa 7 dan katta boʻladi. Surat manbasi: UCDavis ChemWiki, CC BY-NC-SA 3.0 US.
25, degrees, start text, C, end text dagi suvli eritma uchun eslab qolish kerak boʻlgan ayrim maʼlumotlar:
  • Neytral eritmalar uchun start text, p, H, end text, equals, 7.
  • Kislotali eritmalarda start text, p, H, end text, is less than, 7.
  • Asosli eritmalarda start text, p, H, end text, is greater than, 7.
start text, p, H, end text qiymati kichikroq boʻlishi eritmaning kislotaliligi kuchli start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript ning konsentratsiyasi yuqoriroq ekanini bildiradi. start text, p, H, end text qiymati kattaligi esa eritmaning asosligi yuqoriligini va start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript konsentratsiyasi pastligini bildiradi. Kislotalik yoki asoslilikni start text, p, O, H, end text qiymati bilan ham tasvirlash mumkin, ammo start text, p, H, end text koʻproq qoʻllanadi. Yaxshiyamki, start text, p, H, end text va start text, p, O, H, end text larni oʻzaro almashtirish ancha oson.
Nazorat savoli: yuqorida keltirilgan start text, p, H, end text koʻrsatkich asosida apelsin sharbati yoki sirkaning qaysi biri kislotaliroq ekanini aniqlang.

2-misol: suyultirilgan kuchli kislota eritmasining start text, p, H, end text koʻrsatkichini aniqlash

start text, p, H, end text qiymati 4, start text, comma, end text, 0 boʻlgan 100, start text, space, m, l, end text nitrat kislota bor. Eritmani umumiy hajm 1, start text, comma, end text, 0, start text, space, l, end text boʻlguncha suyultirildi.
Suyultirilgan eritmaning start text, p, H, end text koʻrsatkichi qanday boʻladi?
Ushbu masalani yechishning bir qancha usullari bor. Biz ikki xil usulini koʻrib chiqamiz.

1-usul. Logorifmning xususiyatlaridan foydalanish

start text, p, H, end text koʻrsatkich manfiy logorifmik koʻrsatkichdir. Agar start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript ning konsentratsiyasi 10 marta kamaysa, start text, p, H, end text qiymati 1 birlikka ortadi.
Eritmaning dastlabki hajmi (100, start text, space, m, l, end text) suyultirilgandan keyingi hajmning oʻndan bir qismi boʻlgani uchun suyultirilgan eritamada start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript ning konsentratsiyasi 10 marta kamaygan. Demak, eritmaning start text, p, H, end text qiymati 1 birlikka ortadi:
pH=boshlangʻich pH+1,0=4,0+1,0=5,0\begin{aligned}\text{pH}&=\text{boshlangʻich pH}+1\text{,}0 \\ \\ &=4\text{,}0+1\text{,}0\\ \\ &=5\text{,}0\end{aligned}
Shunday qilib, suyultirilgan eritmaning start text, p, H, end text koʻrsatkichi 5, start text, comma, end text, 0 ekan.

2-usul. start text, p, H, end text ni topishda start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript ning molidan foydalanish

1-bosqich: start text, H, end text, start superscript, plus, end superscriptning molini hisoblash

Eritmadagi start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript ning molini topish uchun start text, p, H, end text va dastlabki eritmaning hajmidan foydalanishimiz mumkin.
mol H+=[H+]boshlangʻich×hajm=10−pH M×hajm=10−4,0 M×0,100 l=1,0×10−5 mol H+\begin{aligned}\text{mol H}^+&=[\text H^+]_{boshlangʻich} \times \text{hajm}\\ \\ &=10^{-\text{pH}}\,\text M \times \text {hajm}\\ \\ &=10^{-4\text{,}0}\,\text M \times {0\text{,}100\text{ $l$}}\\ \\ &=1\text{,}0 \times 10^{-5}\,\text {mol H}^+\end{aligned}

2-bosqich: start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript ning suyultirishdan keyingi konsentratsiyasini hisoblash

Suyultirilgan eritmaning molyarligini boshlangʻich eritmadagi start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript ning moli va eritmaning suyultirishdan keyingi hajmidan foydalanib topishimiz mumkin.
[H+]oxirgi=H+ning molieritma hajmi, l=1,0×10−5 mol H+1,0 l=1,0×10−5 M\begin{aligned}[\text{H}^+]_{oxirgi}&=\dfrac{\text{H}^+ \text{ning moli}}{\text{eritma hajmi, $l$}}\\ \\ &=\dfrac{1\text{,}0 \times 10^{-5}\,\text {mol H}^+}{1\text{,}0\,\text{$l$}}\\ \\ &=1\text{,}0 \times 10^{-5}\,\text M\end{aligned}

3-bosqich: open bracket, start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript, close bracket dan start text, p, H, end text ni topish

start text, p, H, end text ni topish uchun 1a tenglamadan foydalanishimiz mumkin:
pH=−log⁡[H+]=−log(1,0×10−5)=5,0\begin{aligned}\text{pH}&=-\log[\text{H}^+]\\ \\ &=-\text{log}(1\text{,}0 \times 10^{-5})\\ \\ &=5\text{,}0\end{aligned}
2-usul ham bizga 1-usul bilan bir xil javobni berdi, uraaa!
Umuman olganda, 2-usulda bir nechta qoʻshimcha bosqichlar bor, ammo odatda start text, p, H, end text dagi oʻzgarishlarni shu usul yordamida topiladi. 1-usuldan konsentratsiyalar 10 marta oʻzgarganda foydalanish qulayroq. 1-usul start text, p, H, end text dagi oʻzgarishlarni tezkor hisoblash uchun qoʻllanadi.

start text, p, H, end text va kislota kuchi oʻrtasidagi bogʻliqlik

start text, p, H, end text tenglamasidan bilamizki, start text, p, H, end text qiymati open bracket, start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript, close bracket ga bogʻliq. Ammo shuni yodda tutish kerakki, start text, p, H, end text har doim ham kislota kuchi bilan bevosita bogʻliq emas.
Kislota kuchi kislotaning eritmada dissotsilanishiga bogʻliq: kislota qanchalik kuchli boʻlsa uning eritmasida open bracket, start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript, close bracket miqdori ham shuncha koʻp boʻladi. Misol uchun, 1, start text, comma, end text, 0, start text, M, end text li kuchli kislota – start text, H, C, l, end text ning eritmasida start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript ning konsentratsiyasi 1, start text, comma, end text, 0, start text, M, end text li kuchsiz kislota start text, H, F, end text nikidan koʻp boʻladi. Shunday qilib, bir xil konsentratsiyadagi bir negizli kislotalar eritmasida start text, p, H, end text qiymati kislota kuchiga mutanosib boʻladi.
Umuman olganda kislota kuchi va kislotaning konsentratsiyasi open bracket, start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript, close bracket ni belgilaydi. Shuning uchun kuchli kislota eritmasida start text, p, H, end text kuchsiz kislota eritmasidan doim ham past boʻladi deya olmaymiz. Kislotaning konsentratsiyasi ham juda muhim hisoblanadi!

Xulosa

Toʻrt xil chiziqli, nam pH qogʻoz ushlab turilibdi (chapdan oʻngga): toʻq sariq, yashil-jigarrang, sariq va qizil-toʻq sariq. Qogʻoz pH va ranglarning etalon jadvali bilan taqqoslash uchun ushlab turilibdi. Nam qogʻozning koʻrsatkichlari etalondagi pH 7 qiymatiga mos keladi.
Indikator qogʻozi eritmaning pH qiymatini aniqlashda ishlatiladi. Ushbu rasmdagi indikator qogʻozi pH=7 qiymatni koʻrsatyapti. Surat manbasi: Wikimedia Commons, CC BY-SA 2.5
  • Quyidagi tenglamalar yordamida open bracket, start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript, close bracket va start text, p, H, end text orasidagi bogʻliklarni hosil qilamiz va ularni bir-biriga oʻtkaza olamiz:
pH=−log⁡[H+][H+]=10−pH\begin{aligned}\text{pH}&=-\log[\text{H}^+]\\ \\ [\text H^+]&=10^{-\text{pH}}\end{aligned}
  • Quyidagi tenglamalar yordamida open bracket, start text, O, H, end text, start superscript, minus, end superscript, close bracket va start text, p, O, H, end text orasidagi bogʻliklarni hosil qilamiz va ularni bir-biriga oʻtkaza olamiz:
pOH=−log⁡[OH−][OH−]=10−pOH\begin{aligned}\text{pOH}&=-\log[\text{OH}^-]\\ \\ [\text {OH}^-]&=10^{-\text{pOH}}\end{aligned}
  • open bracket, start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript, close bracket konsentratsiyasi har 10 marta oshganida start text, p, H, end text qiymati 1 birlikka kamayadi va aksincha.
  • Har qanday suvli eritma uchun 25, degrees, start text, C, end text da:
start text, p, H, end text, plus, start text, p, O, H, end text, equals, 14.
  • Kislota kuchi va konsentratsiyasi open bracket, start text, H, end text, start superscript, plus, end superscript, close bracket va start text, p, H, end text qiymatini belgilaydi.

1-masala: 25, degrees, start text, C, end text dagi kuchli asos eritmasining start text, p, H, end text ini hisoblash

start text, C, a, left parenthesis, O, H, right parenthesis, end text, start subscript, 2, end subscript ning 0, start text, comma, end text, 025, start text, space, M, end text li eritmasidan 200, start text, space, m, l, end text tayyorlandi. Eritmaga suv qoʻshib 1, start text, comma, end text, 00, start text, space, l, end text gacha suyultirildi.
Suyultirilgan eritmaning start text, p, H, end text koʻrsatkichi qanday boʻladi?
Bitta javobni tanlang:

Muhokamaga qoʻshilmoqchimisiz?

Kirish
Hozircha izohlar yoʻq.
Ingliz tilini tushunasizmi? Khan Academyʼning inglizcha saytida boʻlayotgan muhokamalarni koʻrish uchun shu yerga bosing.