If you're seeing this message, it means we're having trouble loading external resources on our website.

Agar veb-filtrlardan foydalanayotgan boʻlsangiz *.kastatic.org va *.kasandbox.org domenlariga ruxsat berilganligini tekshirib koʻring.

Asosiy kontent

Tub va murakkab sonllar bilan tanishuv

Tub va murakkab sonlar haqida oʻrganing va ularni aniqlashni mashq qiling.

Keling, boʻluvchilar mavzusini bir eslab olamiz

Boʻluvchi – boshqa bir songa qoldiqsiz boʻlinadigan natural son.
1, comma, 3, comma, 5 va 15 sonlari 15 ning boʻluvchilari, chunki 15 ushbu sonlarga qoldiqsiz boʻlinadi.
15, divided by, 1, equals, 15
15, divided by, 3, equals, 5
15, divided by, 5, equals, 3
15, divided by, 15, equals, 1
15 ning 4 ta boʻluvchisi bor: 1, comma, 3, comma, 5 va 15.
1A-misol
  • Joriy
Quyidagi sonlarning qaysilari 17 ning boʻluvchisi?
Toʻgʻri keladigan barcha javoblarni tanlang:

Hamma songa start color #1fab54, 1, end color #1fab54 va start color #7854ab, start text, o, ʻ, s, h, a, space, s, o, n, n, i, n, g, space, o, ʻ, z, i, end text, end color #7854ab boʻluvchi boʻla oladi.
3, divided by, start color #1fab54, 1, end color #1fab54, equals, 3
3, divided by, start color #7854ab, 3, end color #7854ab, equals, 1

Sonlar boʻlimi

Biz deyarli barcha sonlarni ikki toifaga boʻlishimiz mumkin: tub va murakkab sonlar.

Tub sonlar

Tub sonlar faqatgina 2 ta boʻluvchiga ega sonlardir.
Tub sonlar start color #1fab54, 1, end color #1fab54 va start color #7854ab, start text, o, ʻ, z, i, end text, end color #7854abga boʻlinadi, xolos.
7 tub songa misol boʻla oladi. Uning boʻluvchilari start color #1fab54, 1, end color #1fab54 va start color #7854ab, 7, end color #7854ab, xolos. U boshqa hech bir butun songa qoldiqsiz boʻlinmaydi.
Keling, tub sonlarni tasavvur qilish uchun rasmlardan foydalanamiz.
Fermer Muxtor aka oʻzining eng zoʻr tuxum qoʻyadigan tovuqlariga katak yasamoqchi. Uning 7 ta tovugʻi bor va u ularni qanday taqsimlashni oʻylayapti. U tovuqlarni bir xil sondagi guruhlarga boʻlmoqchi.
Buning yagona usuli bitta qatorga 7 ta tovuqni joylash.
Bundan boshqa xohlagan bir usulda tovuqlar teng sonli guruhlarga boʻlinmaydi.
Agar biror sonni teng sonli guruhga boʻlishning yagona usuli boʻlsa, demak, oʻsha son tubdir.
2A-misol
  • Joriy
13 tub sonmi?
Bitta javobni tanlang:

Murakkab sonlar

Murakkab sonlarning 2 tadan ortiq boʻluvchisi boʻladi.
16 murakkab songa misol. 16 ning boʻluvchilari 1, comma, 2, comma, 4, comma, 8 va 16, point 16 shu sonlarning barchasiga qoldiqsiz boʻlinadi.
Keling, murakkab sonlarni tasavvur qilish uchun rasmlardan foydalanamiz.
Fermer Muxtor aka tovuqlar qoʻygan tuxumlarni saqlash uchun qogʻoz quti yasamoqchi. U har bir qogʻoz quti 16 ta tuxumni saqlay olishini xohlayapti.
U 1 ta qatorga 16 ta tuxumni joylashi mumkin.
U 2 ta qatorning har biriga 8 tadan tuxum joylashi mumkin.
Yoki 4 ta qatorning har biriga 4 tadan tuxum joylashi mumkin.
Murakkab sonlarni teng sonli guruhlarga ajratishning bittadan koʻp usuli mavjud.
3A-misol
  • Joriy
15 murakkab sonmi?
Bitta javobni tanlang:

1 soni

1 soni ikkala toifaga ham kirmaydi. U tub ham, murakkab ham emas.

Tub va murakkab sonlarga oid mashqlar

4A-misol
  • Joriy
11, comma, 17 va 23 sonlarining hammasi
son

Tub va murakkab sonlar sinovi

Quyida berilgan kalit soʻzdan foydalanib mashqlarni bajaring.
5A-masala
  • Joriy
Birlikdagi 5 sonidan foydalanib tub sonlarni aniqlang.
Bitta javobni tanlang: